افول فرش دستی کاشان به دلیل عدم صادرات
رئیس سرای نوآوری فرش ماشینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان با بیان اینکه تولید فرش دستی رو به افول رفته، چون صادرات این نوع فرشها متوقف شده است، گفت: این امر موجب شده است که حجم تولید آن نیز کاهش یابد. در مقابل صنعت فرش ماشینی کاشان به اندازهای توسط بخش خصوصی توسعه یافته که هم اکنون ماشین آلات ۲۰۲۴ آن پیشخرید شده و این توسعه موجب شده نرخ بیکاری در شهر کاشان در ۴.۵ تا ۵ درصد، متوقف شود.
به گزارش ایسنا منصور دیاری در حاشیه بازدید خبرنگاران از سرای نوآوری فرش ماشینی با اشاره به پتانسیلهای کاشان در تولید فرش، گفت: در کشور ۹۴۶ کارخانه تولید فرش ماشینی ایجاد شده که از این میزان ۸۵۰ کارخانه در کاشان و آران و بیدگل مستقر شدهاند. از این رو کاشان دومین قطب بزرگ تولید فرش ماشینی جهان بعد از غازیان تپ ترکیه به شمار میرود.
دیاری افزود: از سوی دیگر دانشگاه آزاد اسلامی کاشان اولین دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان و شانزدهمین دانشگاه آزاد کشور سراسر است که در سال۱۳۶۳ تاسیس و با ۴۰ سال سابقه فعالیت، رشته مهندسی نساجی به عنوان یک رشته مورد نیاز منطقه ایجاد شد. این پتانسیلها موجب شده است که تعداد زیادی از فارغالتحصیلان ما مدیران شرکتهای فرش ماشینی و مسؤولان صنایع منطقه باشند.
وی خاطر نشان کرد: این ظرفیت سبب شد تا از حدود ۱۰ سال پیش تمرکز گروه مهندسی نساجی روی فرش ماشینی شود و با همکاری اعضای هیات علمی گروه مهندسی نساجی دانشگاه، جهتگیری گروه مهندسی نساجی را به سمت حوزه تخصصی فرش ماشینی سوق دادیم.
رئیس سرای نوآوری فرش ماشینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان ایجاد آزمایشگاه تخصصی فرش ماشینی با همکاری اعضای هیات علمی را گام دیگر این مرکز در راستای توسعه صنعت فرش ماشینی ذکر کرد و یادآور شد: لابراتور طراحی فرش از دیگر بخشهای این مرکز است و تاکنون ۲۲ دوره آموزشی طراحی فرش را برگزار کردیم. علاوه بر اینکه از اوایل دهه ۹۰ نیز مرکز تحقیقات فرش ماشینی راهاندازی شد.
ایجاد سرای نوآوری فرش
وی اضافه کرد: از سال ۹۸ همزمان با مطرحشدن سراهای نوآوری در دانشگاه آزاد اسلامی، با توجه اینکه دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس پتانسیل هر منطقه اقدام به صدور مجوز برای سراهای نوآوری میکند، سرای نوآوری فرش ماشینی جزو اولین سرای نوآوری کشور است که در دانشگاه آزاد اسلامی تاسیس شد ولی متاسفانه بعد از یک بازه چهارماهه با شیوع کرونا مواجه شدیم که در آن زمان تقریبا برخی از فعالیت ها راکد شد.
دیاری با تاکید بر اینکه مرکز تحقیقات فرش ماشینی و لابراتور طراحی در زیر چتر سرای نوآوری فرش ماشینی قرار گرفتند، خاطر نشان کرد: سرای نوآوری فرش ماشینی به نوآوری، ایدهپردازی و جذب ایدهها میپردازد و در مرکز تحقیقات بیشتر بر اجرای پروژههای بروندانشگاهی، کارهای تحقیقاتی، پایاننامههای کارشناسی ارشد و تحصیلات تکمیلی متمرکز شده است.
رئیس سرای نوآوری فرش ماشینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان با تاکید بر اینکه در سرای نوآوری فرش ماشینی دو اقدام قابل توجه اجرایی شده است، گفت: یکی از این اقدامات برگزاری رویداد ملی «فرش آپ» است. علیرغم آنکه در دو سال گذشته درگیر کرونا بودیم، دو رویداد ملی فرش آپ را برگزار کردیم. جذب ایدهها و استارتآپهای جدید در این صنعت از اهدف برگزاری این رویداد است.
به گفته وی، سومین دوره رویداد فرش آپ با همکاری شرکت شهرکهای صنعتی استان اصفهان آذرماه امسال برگزار خواهد شد.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد کاشان اقدام دوم را ایجاد شتابدهنده تخصصی فرش ماشینی عنوان کرد و در این باره توضیح داد: زیرساخت ایجاد این شتابدهنده آماده شد و در صورتی که هستههای فناوری تمایل به فعالیت در حوزه فرش ماشینی داشته باشند، ما با بهرهگیری از این شتابدهندهها، هستهها را مستقر کنیم و به آنها سرویس لازم را ارائه دهیم.
به گفته وی، مجوز این شتابدهنده تخصصی از یک سال و نیم گذشته صادر شده و از نظر فیزیکی از چند ماه پیش راهاندازی شده است.
دیاری اضافه کرد: سال گذشته دو دوره فرش آپ را برگزار کردیم و تعدادی ایده ارائه شد، ولی متاسفانه به دلیل کرونا بسیاری از هستهها تمایلی به استقرار نداشتند و از چند ماه گذشته اقدام به جذب تیمهای استارت آپی کردیم.
ایجاد فضایی برای استقرار تیمهای فناور
رئیس سرای نوآوری فرش ماشینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان از تجهیز یک ساختمان در مرکز شهر کاشان برای استقرار تیمهای فناور خبر داد و گفت: این بنا را که ساختمان قدیمی دانشگاه آزاد اسلامی کاشان به مساحت ۲ هزار متر مربع در ۸ طبقه است با کمک معاونت علمیوفناوری ریاست جمهوری بازسازی کردیم.
وی با بیان اینکه با بودجهای که به این امر اختصاص یافت، بازسازی این ساختمان پیشرفت ۷۰ تا ۸۰ درصدی دارد، افزود: با راهاندازی این ساختمان، فضای بسیار خوبی برای استقرار مرکز رشد، شتابدهنده و هستههای فناور اختصاص خواهد یافت.
افول فرش دستباف کاشان
دیاری در پاسخ به این سؤال که چرا فرش دستی کاشان همانند گذشته در اوج نیست و فرش ماشینی آن بیشتر مطرح شده است، گفت: تولید فرش دستی رو به افول رفته، چون صادرات این نوع فرشها متوقف شده است، این امر موجب شده است که حجم تولید آن نیز کاهش یابد و از سوی دیگر تقریبا حجم زیادی از تراکم کارگاههای فرش دستی کاشان در سالهای اخیر کاهش یافته است.
وی با تاکید بر اینکه کارخانههای فرش دستی بیشتر در مناطقی چون قم و اصفهان در جریان است، گفت: در حال حاضر در کاشان بیشتر، کارخانههای فرش ماشینی توسعه یافته است.
دیاری، در دسترس بودن آخرین تکنولوژی روز دنیا را از مزیتهای صنعت فرش ماشینی دانست و گفت: این صنعت توانسته است تکنولوژی ۲۰۲۴ را پیشخرید کند و درباره این هرگز نباید تصور کرد که صنعتی با ماشین آلات قدیمی و عدم رقابت با صنایع مشابه در جهان است و ما تنها دو تا ۳ صنعت در کشور داریم که به این سطح از پیشرفت در حوزه ماشینآلات و تکنولوژی رسیدهاند.
رییس سرای نوآوری فرش، دلیل این امر را خصوصی بودن صنعت فرش ماشینی دانست و تاکید کرد: ایران جزو ۶ تا ۷ کشور اول صادرکننده فرش ماشینی در دنیا است. رتبه اول در زمینه صادرات مربوط به کشور ترکیه با حدود ۳.۵ میلیارد دلار است و بعد از آن کشورهای هند، چین و بلژیک قرار دارند و بعد از آن مصر، عربستان و در نهایت ایران با حدود صادرات ۳۰۰ میلیون دلاری قرار گرفتهاند.
اشتغالزایی در صنعت نفت
وی کاشان را قطب فرش ماشینی کشور توصیف کرد و یادآور شد: کاشان و آران و بیدگل دارای ۲ هزار کارخانه هستند که از این تعداد ۸۵۰ کارخانه فرش ماشینی است؛ ضمن آنکه حدود ۴۰ تا ۵۰ کارخانه نیز جزو صنایع وابسته به فرش ماشینی است و این در حالی است که وجود ۲ هزار کارخانه برای ۵۰۰ هزار جمعیت یک عدد خیلی درشتی است.
دیاری، رتبه استان اصفهان را از نظر تعداد کارخانجات در رتبههای دوازدهم و سیزدهم ذکر کرد و یادآور شد: این استان علاوه بر صنعت فرش ماشینی، دارای صنایع دیگری چون گرانیت، مس، خودروسازی، فولاد و آرکوپال در کاشان است و همه این صنایع چون خصوصی هستند، مرتب در حال توسعه هستند و در مسیر این توسعه به نیروی کار بیشتری نیاز دارند.
رییس سرای نوآوری فرش ماشینی با بیان اینکه بیش از ۵ تا ۶ هزار مهاجر از شهرهای دیگر به کاشان داریم، خاطر نشان کرد: کاشان با نرخ ۴.۵ تا ۵ درصد، دارای پایینترین نرخ بیکاری در ایران است. به طور میانگین نرخ بیکاری در ایران بین ۹ تا ۱۲ درصد است و وجود ۴.۵ تا ۵ درصد بیکاری بیشتر در میان فارغالتحصیلان دانشگاهی است، ولی برای یک کارگر مبتدی که وارد شهر کاشان میشود، در مدت ۲۴ ساعت صاحب شغل خواهد شد.