بلاتکلیفی در مصرف خمیر مرغ و تولید فرآورده‌های گوشتی آلوده
استفاده از خمیر مرغ به 40 سال قبل برمی‌گردد، استفاده از خمیر مرغ یا همان ضایعات مرغ در فرآورده‌های گوشتی در کشورهای آمریکایی و اروپایی به دلیل خطرات زیاد آن ممنوع اعلام‌شده بود. اما باوجوداین ممنوعیت، همچنان این دستگاه‌های تولید خمیر مرغ به کار خود ادامه دادند و حتی پای این دستگاه‌ها به کشورهای دیگر هم باز شد.
اخطارهایی که پای خمیر مرغ را کوتاه نکرد
پای خمیر مرغ در کشورمان حدود 15 سال قبل با ورود یکی از همین دستگاه‌ها باز شد. این دستگاه شبیه به چرخ‌گوشت عمل می‌کند، مرغ کامل در این دستگاه ریخته می‌شود و خمیری به وجود می‌آورد که به آن خمیر مرغ می‌گویند.
خمیر مرغ یکی از پرمصرف‌ترین مواد اولیه‌ای است که در فرمولاسیون تولید فرآورده‌های گوشتی همچون سوسیس و کالباس استفاده می‌شود. خمیر مرغ مورداستفاده برای تولید سوسیس و کالباس از بال، گردن، گوشت، روده و پوست مرغ است. درواقع خمیر شامل تمام بخش‌های مرغ به‌اضافه ضایعات آن است.
17 شهریور سال 93 بود که از سوی رئیس سازمان غذا و دارو برای ممنوعیت استفاده از خمیر مرغ در فرآورده‌های گوشتی ابلاغیه صادر شد.
دکتر رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو با صدور بخشنامه‌ای ورود خمیر مرغ به چرخه تولید سوسیس و کالباس را از نیمه دوم سال 1393 ممنوع اعلام کرد. این چندمین بار در طی دهه اخیر بود که استفاده از این محصول در فرآورده‌های گوشتی ممنوع شده بود. پیش از صدور بخشنامه سازمان غذا و دارو هم چندمین بار از سوی وزارت بهداشت و سازمان استاندارد کشور استفاده از این محصول در چرخه تولید محصولات گوشتی ممنوع اعلام‌شده بود، اما باوجود اخطارهای کتبی و شفاهی دوباره استفاده از این ماده به چرخه تولید بازگشت.
از سازمان غذا و دارو انکار و از سازمان دامپزشکی اصرار
سازمان دامپزشکی کشور استفاده از خمیر مرغ را مجاز دانسته است اما در مقابل سازمان غذا و دارو استفاده از خمیر مرغ در فرآورده‌های گوشتی نظیر سوسیس و کالباس را برای سلامتی انسان به دلیل نبود نظارت‌های بهداشتی و وجود ضایعات حاصل از کشتار مرغ مضر دانسته است. باوجوداین اختلاف و روشن نشدن موضوع، همچنان سوسیس و کالباس با همان روند قبلی تولید و عرضه می‌شود، بدون اینکه محدودیتی برای عرضه آن وجود داشته باشد.
سازمان غذا و دارو همچنان استفاده از خمیر مرغ را در فرآورده‌های گوشتی مجاز نمی‌داند، این در حالی است که سازمان دامپزشکی کشور بر تصمیم خود پافشاری می‌کند. این کشمکش بین این دو سازمان باعث شده که هنوز تصمیم قطعی برای ممنوعیت استفاده از خمیر مرغ گرفته نشود و همچنان سوسیس و کالباس همراه با خمیر مرغ سر سفره مصرف‌کنندگان استفاده شود.
سازمان دامپزشکی همچنان مجوز صادر می‌کند
مصرف‌کنندگان فرآورده‌های گوشتی حالا با این کشمکش بین دو سازمان این سؤال برایشان پیش‌آمده که چه نوع فرآورده‌های گوشتی را مصرف کنند؟ چراکه از یک‌سو مصرف خمیر مرغ از طرف سازمان غذا و دارو ممنوع اعلام‌شده و از طرف دیگر تأکید می‌شود که مصرف این ماده در فرآورده‌های گوشتی مشکلی ندارد.
اما مسئله‌ای که استفاده از خمیر مرغ را در فرآورده‌های گوشتی با چالش روبرو می‌کند صدور مجوز از سوی سازمان دامپزشکی برای کارخانه‌های فرآورده‌های گوشتی است.
دکتر مهدی خلج رییس سازمان دامپزشکی کشور در خصوص صدور مجوز برای استفاده از خمیر مرغ گفت: وزارت بهداشت با واحدهای تولیدکننده خمیر مرغ که دارای مجوز و کد بهداشتی هستند، مشکلی ندارد.
دکتر خلج در ادامه از سوءبرداشت سازمان غذا و دارو و موسسه استاندارد سخن می‌گوید و هیچ‌کدام از انتقادها را نمی‌پذیرد و خمیر مرغ را «فرآورده‌ای سالم» می‌داند که فقط این سازمان می‌تواند مجوز برای تولید آن صادر کند نه جای دیگر!
دکتر رسول دیناروند رییس سازمان غذا و دارو در پاسخ به سؤال علت ممنوع بودن استفاده از خمیر مرغ، گفت: سازمان دامپزشکی کشور ایمنی و سلامت فرآورده‌های خام دامی مانند گوشت مرغ، گوشت قرمز، تخم‌مرغ و … را بر عهده دارد، زمانی که قرار بر تبدیل‌شدن این مواد خام دامی به فرآورده‌ای مثل سوسیس، کالباس و همبرگر و .. باشد مسئولیت آن با دامپزشکی نیست بلکه سازمان غذا و دارو باید بر سلامت آن‌ها نظارت کند.
دیناروند ادامه داد: سازمان غذا و دارو تا‌کنون از سلامت خمیر مرغ که بیرون از واحدهای تولید سوسیس و کالباس تولید و به کارخانه‌های فرآورده‌های گوشتی حمل می‌شوند، اطمینان حاصل نکرده است. همچنین در این خصوص جلسات متعددی با سازمان دامپزشکی و استاندارد کشور داشته‌ایم که همچنان اختلاف‌نظر با سازمان دامپزشکی بر سر خمیر مرغ وجود دارد.
تعلیق پروانه فعالیت 82 درصد از واحدهای تولیدی سوسیس و کالباس
در کش‌وقوس‌های به وجود آمده بین سازمان‌های غذا و دارو و دامپزشکی بر سر استفاده از خمیر مرغ در سوسیس و کالباس، مسئولان سازمان ملی استاندارد اقدام به انتشار خبری تکان‌دهنده و قابل‌توجه در رابطه با ابطال پروانه فعالیت برخی واحدهای غیرمجاز می‌کنند. علاوه بر این معاون نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد اعلام کرد که بیش از 350 واحد تولیدی سوسیس و کالباس در کشور داریم که در 82 درصد آن‌ها یعنی 288 واحد آن بافت‌های غیرمجاز دیده‌شده است و تعلیق پروانه‌های فعالیت این واحدهای تولیدی متخلف اجرایی شده است.
نتیجه صدور مجوزها و ابلاغ بخشنامه‌های ممنوعیت چه شد؟
با پیگیری‌های انجام‌شده از سوی سازمان‌های غذا و دارو، دامپزشکی، استاندارد و وزارت بهداشت همچنان این پرونده بی‌نتیجه مانده است و مردم هم در خرید سوسیس و کالباس بلاتکلیف هستند. نمی‌دانند بر اساس مجوز دامپزشکی عمل کنند و از این محصولات استفاده کنند یا به بخشنامه غذا و دارو مبنی بر غیرمجاز بودن خمیر مرغ استناد کنند و عطایش را به لقایش ببخشند.
